شهریار تبریز: پارک‌های کشاورزی درون‌شهری تقریبا پدیده‌ای نوظهور در دهه‌های اخیر است که مدیریت شهری برای رفع نیازهای اقتصادی، تولیدی، رفاهی و تفریحی اقدام به احداث آن می‌کنند. وجه تمایز این پارک‌ها تولید و عرضه مستقیم محصولات کشاورزی بدون نیاز به واسطه است. در کنار این موضوع، بحث حفظ فضای سبز موجود، اراضی کشاورزی درون‌شهری […]
شهریار تبریز: پارک‌های کشاورزی درون‌شهری تقریبا پدیده‌ای نوظهور در دهه‌های اخیر است که مدیریت شهری برای رفع نیازهای اقتصادی، تولیدی، رفاهی و تفریحی اقدام به احداث آن می‌کنند. وجه تمایز این پارک‌ها تولید و عرضه مستقیم محصولات کشاورزی بدون نیاز به واسطه است. در کنار این موضوع، بحث حفظ فضای سبز موجود، اراضی کشاورزی درون‌شهری نیز در این پارک‌ها مد نظر طراحان شهری قرار می‌گیرد. تولید، اشتغال، بهره‌گیری از فضای سبز طبیعی و مهمتر از آن استفاده شهروندان از فضای رفاهی و تفریحی عمده شاخص‌های پارک‌های کشاورزی درون‌شهری است. همنین این پارک‌ها فضای مناسبی باری فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه کشاورزی است که می‌توانند مطالعات تحقیقی خود را بر روی انواع محصولات کشاورزی در این پارک‌ها انجام دهند.
در کشور ما نیز در چند سال اخیر بحث احداث پارک‌های کشاورزی درون‌شهری قوت گرفته است و در چند کلان شهر و مراکز استان این طرح‌ها اجرایی شده‌اند. کهن‌شهر تبریز دلیل برخورداری از اراضی کشاورزی در برخی از بافت‌های قدیمی آن، مستعد احداث و بهره‌برداری از پارک‌های کشاورزی است.
مدیریت شهری تبریز در این راستا اقدام به احداث و ساماندهی بافت‌های کشاورزی داخل محدوده شهری کرده و طرح ساماندهی باغات لاله را تحت عنوان اولین پارک کشاورزی درون‌شهری، در چند روز گذشت به بهره‌برداری رساند.
باغات لاله
نخستین پارک کشاوزری درون‌شهری تبریز با هدف ساماندهی و حفظ کاربری باغات لاله تبریز در سال گذشته کلنگ‌ز نی شده و ابتدا تحت عنوان باغ‌میوه بزرگ تبریز مطرح شد که بعدها با انجام مطالعات بیشتر پارک کشاورزی درون‌شهری نام گرفت. مساحت ابتدایی این پروژه ۳ هکتار بود که بعدها با تملک بخش‌های دیگری از آن و بازگردان املاک شهرداری، مساحت این پروژه به ۴۳ هزار مترمربع رسید.
شهردار تبریز در این رابطه می‌گوید: محل احداث اولین پارک کشاورزی به سبب دارا بودن خاک حاصلخیز و مناسب و اتصال به باغات لاله، از بهترین نقاط تبریز برای کشاورزی محسوب می‌شود که در راستای فرهنگ سازی و تبیین برنامه‌های ارائه شده در خصوص ایجاد پارک‌های کشاورزی پایلوت راه اندازی این ایده تعیین شده است.
عباس رنجبر تصریح می‌کند: پارک‌های کشاورزی پیش از این در کشورهای مختلف ایجاد شده و این نخستین تجربه تبریز در این زمینه است و امیدوارم روزی فرا رسد که در پارک بزرگ تبریز باغ‌های کشاوزی ۴۰۰ هکتاری ایجاد شود.
وی ادامه می‌دهد: شهرداری تبریز در اینجا ۶۵ هزار متر مربع زمین دارد که به دلیل منفک بودن و پراکندگی به این پارک الحاق نشد. امیدوارم در آینده شاهد تبدیل آن ۶۵ هزار متر مربع نیز به باغات کشاورزی درون شهری باشیم.
رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شهری شورای شهر تبریزدر این رابطه معتقد است: احداث و احیای باغات لاله به عنوان اولین پارک کشاورزی شهری در تبریز نشان از همت شهرداری تبریز در راستای احیا و حفظ باغشهر تبریز دارد.
روح‌الله رشیدی می‌گوید: باغات لاله جز هویت اصلی تبریز است که متاسفانه با بی مهری های چند دهه قبل از بین رفته و جای آن را ساختمان های چندین طبقه بتنی گرفته است که خوشبختانه امروز به همت شهرداری تبریز و علی الخصوص منطقه ۷ بخش باقیمانده آن حفظ و تبدیل به باغ کشاورزی شد که البته قسمتی از این باغات نیز که قبلا تغییر کاربردی داده شده بود، پس از تملک در این طرح به باغات اضافه شد.
شهردار منطقه ۷ تبریز نیز با اشاره به ضرورت احداث پارک باغات لاله می‌گوید: با توجه به ضرورت توسعه فضای سبز شهری و در راستای احداث پارک‌های کشاورزی درون‌شهری، پروژه احداث و توسعه باغات لاله با ۴۳ هزار مترمربع مساحت و با ۲۷۰ میلیارد ریال اعتبار تکمیل و به بهره‌برداری رسید.
محمدعلی سلیمی می‌گوید: تنوع و تفاوت با سایر پارک‌ها، حفظ کاربری فضای سبز، ایجاد اشتغال برای کشاورزان منطقه، عدم تحمیل نیروی انسانی بر بدنه شهرداری، کاهش مصرف آب تا ۵۰ درصد، بالا بردن تولید محصولات ارگانیک و عرضه مستقیم آنها، آموزش کاشت و نگهداری گیاهان به شهروندان و کاشت در حیاط منزلشان، تشویق افراد برای حفظ باغات و عدم تمایل به تغییر کاربری، از مزایای پروژه توسعه و احداث باغات لاله است.
وی یادآور شد: در این محل ۲۶ هزار و ۱۰۰ متر مربع انبوه کاری، دو هزار و ۸۰۰ مترمربع پیاده رو سازی، ۴۰۰ متر مربع استخر ذخیره آب،۱۱ هزار و ۱۷۷ متر مربع محل احداث گلخانه و صیفی کاری، ۱۲۰ متر مربع برای گلکاری و دو هزار و ۲۱۰ متر مربع مخزن رسوب گیری آب های سطحی ایجاد شده است.
پارک بزرگ تبریز، پروژه کلان کشاورزی درون‌شهری
اگرچه پروژه پارک بزرگ تبریز از سال ۵۴ مطرح بوده و در هر دوره‌ای تلاش شده است که عملیات اجرایی آن آغاز شود، ولی تا به امروز هیچ اقدامی در این راستا صورت نگرفته است. مدیریت شهری فعلی تبریز با بررسی مجدد طرح پروژ] پارک بزرگ تبریز، اقدام به ارائه طرحی جددی کرده است که ضمن حفظ بافت کشاورزی موجود، امکانات رفاهی و خدماتی نیز به آن اضافه می‌شود.
شهردار تبریز در این رابطه می‌گوید: بر اساس برنامه‌ای که به شورای شهر ارائه کرده بودیم، طرح پارک بزرگ تبریز را از وضعیت فعلی آن خارج کرده و تبدیل به پارک‌های کشاورزی و یا باغات کشاورزی درون شهری می‌کنیم که در دنیا مورد استقبال مردم بوده و بعد اقتصادی، تفریحی و فضای سبز دارد.
عباس رنجبر به اشاره به تأمین آب اراضی پارک بزرگ تبریز اضافه می‌کند: اراضی پارک بزرگ تبریز به شرط حفظ کاربری فعلی آب‌رسانی شده و تبدیل به باغچه‌های ۵۰ متری برای استفاده صیفی‌کاران و شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: در همین راستا با که قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا، کارفرمای پروژه، طرح‌های ارائه شده را اصلاح و بررسی کردیم و در نهایت مقرر شد بر اساس طرحی که بتوانیم بیش از ۴۰۰ هکتار باغات کشاورزی درون شهری ایجاد کنیم، حرکت می‌کنیم.
