شهریار تبریز/ بهنام عبداللهی: «بافت تاریخی تبریز به مخروبه و محل تجمع معتادان تبدیل شده است.» این هشدار شهردار تبریز در جلسه علنی شورای اسلامی شهر با حضور نمایندگان مجلس بود.

یعقوب هوشیار معتقد است مهم ترین عاملی که بافت تاریخی تبریز را از بین برده و از آن مخروبه به جا گذاشته، ضوابط سختگیرانه میراث فرهنگی و فقدان همتی همگانی برای احیای آن بافت است.

تبریز با ۷۰۰ هکتار بافت تاریخی و همچنین چند هزار هکتار بافت فرسوده در رتبه های نخست کشوری از نظر وجود بافت فرسوده قرار دارد. بافتی که می تواند فرصتی جدی و کم نظیر برای توسعه گردشگری باشد، در سال‌های اخیر با رهاشدگی از نظر شیوع آسیب‌های اجتماعی به یک تهدید تبدیل و از نظر معماری نیز دچار آشفتگی شده است.

چوخورلار، قصه پرغصه قلب شهر

یکی از مناطقی که درست وسط شهر تبریز نه تنها نتوانسته بافت تاریخی خود را حفظ کند، بلکه به محل بروز و ظهور بسیاری از آسیب های اجتماعی و به مرور زمان به مخروبه تبدیل شده، محله چوخورلار است.

شهرداری تبریز از چند سال پیش تملک بافت فرسوده چوخورلار را در قالب طرح های بازآفرینی شهری آغاز کرد اما تاخیر در روند تملک، مشکلات جدیدی را به وجود آورد که ضرورت اتمام تملک واحدها بیش از پیش نمایان شد.

هم اکنون طبق آخرین گزارش بابک شریفی، مدیرعامل شرکت عمران و توسعه آذربایجان که مجری این پروژه است، از ۱۵۱ واحد پلاک ثبتی که در مجموع ۱۴ هزار و ۶۰ متر، متراژ کل عرصه این پروژه است، ۷۸ واحد به متراژ ۷۶۴۰ متر تملک و از این تعداد، تنها بخش اندکی جهت انتقال سند باقی مانده است و به محض اخذ بودجه، تسویه‌ حساب و انتقال سند خواهد شد. افزون بر این که از سال ۱۳۹۷ تا به امروز بالغ بر ۲۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان جهت تملک این پروژه هزینه شده است.

اتمام تملک چوخورلار، اولویت شهرداری در حوزه احیا بافت فرسوده

به گفته شریفی، مقرر شده، تعیین تکلیف بخش‌های تملک نشده و طرح نهایی پروژه بازآفرینی بافت فرسوده چوخورلار طی جلسات آتی در دفتر ستاد تملک محله چوخورلار بررسی و تصمیمات مقتضی اتخاذ شود.

بدری، مدیرکل املاک و مستغلات شهرداری تبریز نیز در این باره می گوید: تملک پروژه چوخورلار از اولویت‌های اصلی حوزه احیای بافت فرسوده بوده و تسریع در تملک این پروژه مهم، یکی از اولویت‌های مدیریت شهری است.  
او خاطرنشان می کند: بر اساس اراده جمعی در مدیریت شهری به جهت تکمیل این پروژه و بر اساس برنامه‌ریزی و زمان‌بندی‌های لازم، امیدواریم تا پایان سال جاری بحث تملک پروژه چوخورلار تمام شده و وارد فاز اجرایی شویم.
یعقوب هوشیار، شهردار تبریز نیز درباره احیای بافت فرسوده چوخورلار می گوید: اغلب بافت این محله قدیمی توسط شهرداری تبریز تملک شده و اتمام تملک واحدها در گرو همراهی شهروندان ساکن است.

پیگیری مستمر شهردار برای به سرانجام رسیدن پروژه

او ادامه می دهد: معاونت شهرسازی شهرداری ملزم است در کوتاه‌ترین زمان ممکن طرح بدنه‌سازی این منطقه را طراحی و ارائه کند تا پس از تصویب طرح، بلافاصله عملیات اجرایی آغاز شود.

تلاش می‌کنیم این محله قدیمی در مدت زمان منطقی به یکی از محلات زیبا و ارزشمند شهر تبدیل شود.هوشیار می گوید: تلاش می‌کنیم این محله قدیمی در مدت زمان منطقی به یکی از محلات زیبا و ارزشمند شهر تبدیل شده و شاهد تحولی مثبت در بافت تاریخی این محدوده باشیم.

شهردار تبریز با قدردانی از اقداماتی که تاکنون در پروژه احیای بافت فرسوده چوخورلار انجام شده، عنوان می کند: ضروری است همه بخش‌های دخیل شهرداری اهتمام و هماهنگی لازم را برای تسریع در اجرای این پروژه به کار گیرند.

اما مسئله احیای بافت فرسوده، موضوعی است که شهرداری به تنهایی نمی تواند آن را به سرانجام برساند و لازم است دیگر دستگاه های دولتی نیز پای کار بیایند. فرماندار تبریز هم بر این باور است.

همه دستگاه ها برای احیای بافت فرسوده پای کار بیایند

علی جعفری آذر با اشاره به بازدیدهای متعدد خود از بافت تاریخی شهر، ابراز می کند: متاسفانه شاهد حضور معتادان و سایر بزه های اجتماعی در اماکن مخروبه این بافت هستیم.

او ادامه می دهد: ضوابط میراث فرهنگی مهم و لازم الاجراست اما باید راهکاری اساسی تر برای این بافت پیدا کرد. برای مثال اگر نمی توان مجوز ساخت و سازهای بلندمرتبه صادر کرد، می توان با زیباسازی محلات و نمای خانه ها و اماکن، در این منطقه ارزش افزوده ایجاد کرد.

فرماندار تبریز با بیان اینکه مخروبه بودن بافت تاریخی شهر از هر نظر به ضرر شهروندان است، اضافه می کند: باید با تعریف ساز و کارهایی مناسب برای انجام امور شهروندان، هم بتوانیم شهرمان را آبادتر کنیم و هم رضایت عمومی را افزایش دهیم.

محله چوخورلار با مساحتی حدود پنج هکتار در ضلع شمالی باغ گلستان واقع شده است که به نوعی قلب تبریز به شمار می آید. احیای این بافت نه تنها می تواند ذهنیت ها را درباره آسیب های موجود در محله چوخورلار تغییر دهد، بلکه ارزش افزوده نیز عاید منطقه کند.